Tranh cãi xung quanh phán quyết của tòa tối cao về cuộc binh biến Zimbabwe

Ông Emmerson Mnangagwa nhậm chức Tổng thống Zimbabwe ngày 24/11. Ảnh: AP
Ông Emmerson Mnangagwa nhậm chức Tổng thống Zimbabwe ngày 24/11. Ảnh: AP
TPO - Một thẩm phán Tòa án Tối cao Zimbabwe đã ra phán quyết rằng, hành động quân sự dẫn tới việc cựu Tổng thống 93 tuổi Robert Mugabe từ chức là hợp pháp. Tuyên bố này lập tức gây ra làn sóng tranh cãi trong nước.

AP News đưa tin, Thẩm phán Tòa án Tối cao Zimbabwe, ông George Chiweshe, hôm thứ Sáu (24/11) đã phán quyết, các hành động của quân đội “can thiệp để ngăn chặn việc tiếp quản” các quyền hạn theo hiến pháp của cựu Tổng thống Mugabe “của những đối tượng xung quanh ông” là hợp pháp và được phép.

Thẩm phán Chiweshe tuyên bố, cuộc binh biến của quân đội nhằm đảm bảo các cá nhân không được bầu không được phép can thiệp vào chức năng điều hành đất nước, một ví dụ rõ ràng về cựu Đệ nhất Phu nhân Grace Mugabe.

Không chỉ vậy, thẩm phán còn cho rằng, việc ông Mugabe sa thải ông Emmerson Mnangagwa, tân Tổng thống Zimbabwe, hồi đầu tháng 11 là bất hợp pháp.

Phán quyết mang ý nghĩa quan trọng đối với lực lượng quân đội Zimbabwe, vì họ luôn phủ nhận cuộc binh biến tối 14/11 là đảo chính như cộng đồng quốc tế nhìn nhận.

Tuy nhiên, nó nhanh chóng bị chỉ trích bởi các chuyên gia pháp luật, cũng như các đồng minh thân cận của vợ chồng ông Mugabe.

Dewa Mavhinga, Giám đốc Tổ chức Theo dõi Nhân quyền phía nam lục địa Phi, tỏ ra kinh ngạc đối với phán quyết trên, thậm chí còn viết lên Twitter: “Thật kỳ lạ, tư pháp bị khống chế?”.

Trong khi, luật sư Zimbabwe Alex Magaisa nhận định, phán quyết của thẩm phán Tòa án Tối cao "có thể ám ảnh chính phủ Mnangagwa" bằng cách đặt ra một nguyên tắc "hợp pháp hoá sự can thiệp quân sự vào công việc của chính phủ".

"Nếu phán quyết của Tòa án Tối cao, được ban hành ở Harare ngày hôm qua (24/11), cho thấy phần nào của những gì người ta đang tung hô như một “hướng đi mới”, xin hãy cầu nguyện cho Zimbabwe”, chính trị gia Jonathan Moyo, đồng minh của ông Mugabe, viết trên Twitter hôm nay (25/11).

Cùng ngày tòa tối cao ra phán quyết, Mnangagwa, tân chủ tịch đảng cầm quyền Zanu-PF, đọc lời tuyên thệ nhậm chức tổng thống tại Harare trong một sự kiện được mong chờ nhất Zimbabwe gần 4 thập kỷ qua. Ông sẽ thay thế người tiền nhiệm Mugabe lãnh đạo đất nước cho đến cuộc bầu cử mới vào tháng 9/2018.

Sự trở lại chính trường của ông Mnangagwa, sau thời gian ngắn sống lưu vong ở Nam Phi, cũng như việc cựu lãnh đạo cao tuổi Mugabe từ chức là kết quả của cuộc binh biến do quân đội khởi xướng vào tối 14/11.

Quân đội Zimbabwe đã giam lỏng vợ chồng Mugabe tại tư gia, chiếm đóng đài truyền hình chính của nhà nước và phong tỏa toàn bộ thủ đô Harare. Tuy nhiên, họ một mực phủ nhận đó là cuộc đảo chính, mà tuyên bố đang trấn áp tội phạm “xung quanh tổng thống” làm lũng đoạn đất nước.

Theo Theo AP
MỚI - NÓNG