Một số chuyên gia cho rằng, việc Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Chung Sơn lần đầu tham gia đàm phán thương mại Mỹ-Trung bên cạnh nhà thương thuyết thương mại số một của nước này, ông Lưu Hạc, cho thấy Bắc Kinh muốn củng cố lập trường đàm phán của mình. Ông Chung được nhiều người coi là chính khách, đảng viên có đường lối cứng rắn.
Ông Chung, 64 tuổi, cùng Phó thủ tướng Lưu Hạc điện đàm với Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin hôm 9/7 – cuộc điện đàm đầu tiên giữa các nhà đàm phán hàng đầu của hai nước kể từ khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump đồng ý nối lại đàm phán thương mại trong cuộc gặp thượng đỉnh ở Nhật Bản hôm 29/6.
Trong khi ông Chung trước đây tháp tùng ông Tập tại các cuộc gặp với ông Trump cả ở Ác-hen-ti-na và Nhật Bản, đây là lần đầu tiên ông tham gia đối thoại trực tiếp với các nhà đàm phán Mỹ. Điều này đặt ông Chung vào trung tâm cuộc đàm phán.
Thứ trưởng thương mại Trung Quốc Vương Thụ Văn là phụ tá số một của ông Lưu Hạc trong các vòng đàm phán trước trước khi thương lượng sụp đổ vào đầu tháng Năm vừa qua.
Sự xuất hiện của ông Chung trên tiền tuyến đã tăng gấp đôi số nhân vật trọng yếu phía Trung Quốc để cân bằng với sự lãnh đạo hai người của đội đàm phán Mỹ (Lighthizer và Mnuchin). Ông Chung trước đây làm việc dưới quyền ông Tập khi ông Tập lãnh đạo tỉnh Chiết Giang.
Dennis Wilder, nhà phân tích về Trung Quốc từng làm việc tại Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA), nói với Washington Post rằng, sự tham gia của ông Chung “phải được coi là sự mất tin tưởng vào ông Lưu Hạc và mong muốn của lãnh đạo (Trung Quốc) là đưa vào ai đó hiểu biết chính trị hơn”. “Tôi chắc chắn rằng, việc đưa ông ấy (Chung Sơn) vào là để cứng rắn hơn với Mỹ”, ông Wilder nói.
Huo Jianguo, cựu lãnh đạo Viện Hợp tác kinh tế và thương mại quốc tế, đơn vị tư vấn trực thuộc Bộ Thương mại Trung Quốc, nói rằng, ông Chung Sơn tham gia đàm phán vì ông ấy là bộ trưởng thương mại, và điều này không cần giải thích đặc biệt.
Cuộc điện đàm tuần này đem lại rất ít tiến triển, theo tuyên bố ngắn gọn của phía Trung Quốc. Hai bên không nhất trí được về ngày đàm phán trực tiếp tiếp theo, dù cố vấn kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow nói cuộc điện đàm “mang tính xây dựng”.
Quan điểm của Trung Quốc là Mỹ nên dỡ bỏ tất cả các thuế suất trừng phạt áp đặt lên sản phẩm Trung Quốc và đối xử công bằng với doanh nghiệp Trung Quốc, trong đó có Huawei, China Dailyđưa tin.
