Howard Ratner, một con nghiện cá độ, chủ của một cửa tiệm trang sức ở New York, kẻ không bao giờ bằng lòng với những gì mình đang có. Tên tuổi của gã đủ lớn để có thể tiếp cận siêu sao Kevin Garnett của Boston Celtics, nhưng nó lại chẳng giúp gã thoát khỏi tầm ngắm của bè lũ côn đồ chuyên đi đòi nợ thuê.
Sẽ chẳng có gì để nói nếu Howard cư xử đúng luật, có tiền thì trả nợ, nhưng với máu liều của dân kinh doanh cùng niềm tin ngạo mạn về khả năng lươn lẹo của mình, gã càng khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn. Cứ mỗi quyết định đúng của Howard lại có hàng tá lựa chọn sai lầm tiếp nối theo sau. Anh em nhà Safdie không ngần ngại đẩy Howard vào đủ tình huống tréo ngoe để thách thức giới hạn của nhân vật này. Những tình huống ngàn cân treo sợi tóc.
Howard Ratner - vai diễn hay nhất trong sự nghiệp của Adam Sandler
Giống các motif nhân vật chính thông thường, Howard có đầy đủ cả ưu và khuyết điểm khiến người xem đồng cảm và dễ liên hệ với bản thân. Đó là một gã vui tính có điệu bộ như không thể dứt ra khỏi sự bận rộn, một người bố biết bầu bạn với con trai, một ông chồng vô tâm, bị lép vế trong gia đình và là một kẻ đi ngoại tình. Gã gai góc, lọc lõi ở ngoài xã hội là thế nhưng vẫn bộc lộ một phần bản chất trẻ con muốn được tình nhân ôm ấp, cưng nựng.
Điều làm nhân vật này đặc biệt nằm ở chỗ, khác với quá trình phát triển tính cách ở các phim thông thường khi nhân vật chính mắc sai lầm, rút ra bài học, trưởng thành rồi được cái kết có hậu. Howard Ratner của Uncut Gems tuy có nhiều điểm tốt nhưng lại liên tục sa lầy vào các thói hư tật xấu của mình, đến mức không còn đường để quay đầu. Đã có thời điểm cơ hội đến, mọi vấn đề đều có thể được giải quyết nhưng chính lòng tham của Howard đã đá phăng nó đi.
Vai diễn Howard Ratner dường như được đo ni đóng giày chỉ để dành cho vua hài nhảm Adam Sandler. Dẫu cho phim hài của anh luôn giữ được phong độ thảm họa đã làm nên tên tuổi thì kể từ tuyệt phẩm Punch Drunk Love (2002) hợp tác với thiên tài Paul Thomas Anderson, tôi luôn tin rằng thực lực của anh nếu được đưa vào đúng tay đạo diễn sẽ phát tiết cực kì. Cái vẻ vật vờ ngờ nghệch của Adam luôn ẩn chứa một điều gì đó bất ổn và sẵn sàng nổi đóa bất cứ lúc nào.Uncut Gems là minh chứng xác đáng cho điều đó.
Hỗn loạn, mệt mỏi nhưng không kém phần tinh tế
Những cảnh trong phim Mặc dù đặt bối cảnh ở New York nhưng Uncut Gems lại mở đầu với phân cảnh tại một mỏ khai thác đá quý tại Ethiopia, nơi đang ở trong tình trạng bạo động do người ta tìm thấy một viên công nhân da màu bị tai nạn rùng rợn. Tình hình dần căng thẳng hơn khi phía công nhân và phía quản lí bắt đầu có xô xát. Trong cơn hỗn mang đấy có hai người đàn ông bí ẩn, tách biệt so với phần còn lại. Nhân lúc đang xảy ra ẩu đả, họ quay vào mỏ đá và đào ra một viên Opal lấp lánh ánh xanh. Ngay từ những thước phim đầu tiên, anh em nhà Safdie đã hé lộ tầm quan trọng của viên Opal Đen này đối với mạch truyện và cũng báo hiệu trước rằng đây sẽ là một bộ phim cực kì khó xơi.
Kịch bản của Uncut Gems được chấp bút bởi anh em nhà Safdie và người cộng sự lâu năm Ronald Bronstein. Cùng nhau, bộ ba này đã đem đến một Uncut Gems rất thô và đời. Xung đột thì liên miên, chuyện này chưa xong thì chuyện khác ập tới. Lời thoại bỗ bã, nhân vật liến thoắng, tranh giành lời nói của nhau. Một bầu không khí ồn ã và hỗn loạn khiến người xem luôn ở trong trạng thái quá tải thông tin và phải tập trung cao độ để nắm bắt tình hình. Nhiều khán giả và nhà phê bình đã thừa nhận rằng họ đã phải tạm dừng phim lại… chỉ để thở. Ý đồ của anh em nhà Safdie là muốn người xem phải chịu đựng những cảm giác mà nhân vật đang trải qua và dĩ nhiên, nó không hề dễ chịu.
Dù có quá nhiều thứ diễn ra trong thời lượng 90 phút nhưng với một kịch bản chặt chẽ được dày công xây dựng trong gần 10 năm, được hỗ trợ sản xuất từ đạo diễn kì cựu Martin Scorsese cùng tài kiểm soát mạch truyện của mình, anh em nhà Safdie không để Uncut Gems mắc bất cứ một chi tiết thừa nào.
Là người có gốc gác Do Thái được sinh ra và lớn lên ở New York, góc nhìn của Josh và Benny Safdie về nơi họ sống rất khác so với những gì chúng ta được nhìn thấy từ các bộ phim Mỹ trước đây.Họ từ chối việc giới thiệu lại về một New York năng động, lộng lẫy với những tòa nhà chọc trời và tràn ngập ánh đèn vào ban đêm. Thay vào đó, họ đi sâu vào từng vùng nhỏ với những nét đặc trưng riêng, đặc tả cuộc sống của một người New York thường nhật với cách ăn vận, nói năng rất đặc trưng mà cũng rất đời thường. Ở quận Diamond, nơi cư ngụ của gia đình Ratner, đường phố vẫn tấp nập nhộn nhịp là thế, nhưng người ta đôn đáo hối hả vì những khoản nợ, vì những con nợ và vì số phận của chính mình.
Bình bàn
Uncut Gems được sản xuất và phát hành bởi studio A24, nơi được coi là thiên đường của dòng phim độc lập và đang dần chiếm được một chỗ đứng vững chắc trong nền công nghiệp điện ảnh thế giới. Chỉ riêng năm 2019, studio này đã cho xuất xưởng hàng loạt tác phẩm gây tiếng vang lớn, đạt được thành công về cả mặt doanh thu lẫn phê bình. Có thể kể đến những cái tên quen thuộc như Climax, Midsommar, The Lighthouse, The Farewell,…
Thế nhưng nổi bật lên trong đó, Uncut Gems vẫn là phim duy nhất khiến giới mộ điệu không ngừng bàn tán cho tới tận hôm nay khi nhắc tới những những sự vắng mặt đáng tiếc lại Oscars 2019.
Uncut Gems có thể không chiều được lòng đối tượng khán giả ưa thích tuýp nhân vật chính đơn giản hay một câu chuyện có la bàn đạo lý rạch ròi. Thế nhưng khi theo dõi Howard trong cuộc đối đầu với số mệnh không thể tránh khỏi bằng niềm tin tuyệt đối vào bản thân, hẳn ai cũng sẽ bị lôi cuốn cho đến những phút cuối cùng. Liệu có một lối thoát nào dành cho cái gã điên rồ này? Và nếu thoát được thì gì có đảm bảo là gã sẽ không tự đưa mình vào mớ rắc rối khác?
Một câu chuyện xù xì gai góc, một New York mới lạ mang nhiều góc khuất và một Adam Sandler ở trạng thái đỉnh cao diễn xuất. Uncut Gems đích thị là “viên ngọc thô” sáng giá nhất của điện ảnh năm 2019.
