Trao đổi với PV bên hành lang Quốc hội sáng 29/5 xoay quanh đề xuất tăng tuổi nghỉ hưu, Bộ trưởng Bộ LĐ,TB&XH Đào Ngọc Dung cho biết, Nghị quyết 28 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã đặt vấn đề rất rõ về điều chỉnh tuổi nghỉ hưu. Mục đích điều chỉnh là phải tính đến yếu tố tăng trưởng, việc làm, đảm bảo bền vững quỹ BHXH trong lâu dài, giảm dần khoảng cách về giới.
“Việc điều chỉnh tuổi nghỉ hưu có lộ trình dài nhưng phải hành động mau lẹ, đặc biệt tiến tới thích ứng được với già hóa dân số vào 2035”, ông Dung nhấn mạnh.
Theo Bộ trưởng, Việt Nam là “dân số vàng”, nhưng thực chất thời điểm dân số vàng đã bắt đầu chuyển sang già. Nếu tính về lực lượng lao động, có thể nói rằng, tỷ lệ lao động bước vào tuổi lao động ngày càng giảm, khoảng 7% người ở độ tuổi 60 trở lên. Nếu chuyển từ 7% sang 14% người ở độ tuổi 60 trở lên, một số nước như Đức, Pháp mất 100 năm, Hàn Quốc, Thái Lan mất 20 năm, Việt Nam mất tối đa 15 năm.
“Điều này cho thấy, Việt Nam có tốc độ già hóa dân số vào loại nhanh nhất hiện nay”, ông Dung nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, thời gian đóng BHXH của nam và nữ đều thấp, thời gian hưởng lại rất cao. Thông thường các nước mức lương bảo hiểm là 30 đến cao nhất là 45%, nhưng ở Việt Nam người hưởng cao nhất 75%, bình quân là 70%. Do đó, việc đảm bảo cân bằng ổn định của quỹ BHXH thì điều chỉnh tuổi hưu là cần thiết.
“Việc điều chỉnh tuổi nghỉ hưu nằm trong tổng thể rất nhiều phương án và các luật khác chứ không phải chỉ Bộ luật Lao động này”, Bộ trưởng cho hay.
Cũng theo ông Dung, trong 3 trường hợp, người lao động suy giảm sức khỏe, lao động nặng nhọc, độc hại thì có quyền nghỉ hưu sớm hơn 5 tuổi, thậm chí có thể nghỉ hưu ở tuổi 50 theo chính sách mới. Nghĩa là không bắt "cứng" người lao động phải đủ tuổi mới được nghỉ hưu.
Theo ông Dung, chúng ta cần phân biệt tuổi nghề và tuổi hưu. Hưu là anh đủ điều kiện để hưởng BHXH, còn nghề thì khác, có nghề làm ngắn, có nghề làm dài. Như cầu thủ bóng chuyền, bóng đá thì làm ngắn, sau đó phải chuyển nghề. Nhưng có những người thôi không làm quản lý nữa vẫn có thể làm nghề của anh như luật sư có thể làm suốt đời.
“Tôi rất muốn chúng ta hiểu một cách đầy đủ về tăng tuổi nghỉ hưu. Đến lúc này chúng ta không thể không tăng tuổi nghỉ hưu, nếu đến năm 2035 không điều chỉnh thì Việt Nam sẽ rơi vào tình trạng già hóa dân số như Nhật Bản hay một số nước hiện nay”, Bộ trưởng cho hay.
Chúng ta cũng phải làm rõ không có chuyện người già tranh chấp chỗ của người trẻ, quan chức giữ ghế để làm việc đâu. Đây là chúng ta tính cho tương lai, cho thế hệ sau. Nếu không tăng tuổi nghỉ hưu, là chúng ta truyền gánh nặng cho thế hệ sau”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh.
Hai phương án điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu được đưa ra xin ý kiến Quốc hội là:
Phương án 1, tuổi hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường: cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng đối với nam và 4 tháng đối với nữ cho đến khi nam đủ 62 tuổi, nữ đủ 60 tuổi.
Phương án 2, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường: cứ mỗi năm tăng thêm 4 tháng đối với nam và 6 tháng đối với nữ cho đến khi nam đủ 62 tuổi, nữ đủ 60 tuổi.
